اندازه گیری ذرات
هر دانه دارای سه بعد اصلی می باشد:
dI -بلندترین طول هر دانه تخریبی (قطر بزرگ)
ds-کوتاهترین طول هر دانه تخریبی(قطر کوچک)
di-طولی از دانه که عمود بر دو طول دیگر اندازه گیری می شود(قطر متوسط)
وقتی قطر ذرات اندازه گیری می شود در واقع بلندترین قطر دانه اندازه گرفته می شود
اندازه گیری قطر ذرات درشت
قطر دانههای درشت (گراول) را میتوان مستقیما اندازه گیری کرد. این کار توسط ابزارهای مخصوص اندازه گیری قطر مثل کولیس انجام میشود. روش دیگری نیز برای اندازه گیری قطر ذرات دشت وجود دارد و آن عکسبرداری از نمونهها است. ولی اشکالی که در این روش وجود دارد این است که در عکس بعد دوم مشخص نبوده و حجم واقعی ذرات را نمیتوان پیدا کرد.
اندازه گیری قطر ذرات در حد ماسه
روش غربال کردن:در روش غربال کردن ، ابتدا نمونه را وزن کرده و سپس مواد اضافی را شسته و پس از وزن کردن مجدد نمونه آن را در کوره با حرارت 40 درجه سانتیگراد خشک میکنند. سپس مقداری از رسوبات را وزن کرده و روی بالاترین غربال قرار میدهند. غربالها را طوری روی یکدیگر قرار میدهند که منافذ کوچکتر در پایین باشد.
بعد از اینکه غربالها را توسط ماشین تکان دهنده ، تکان میدهند ماشین را متوقف کرده، مقدا رسوب باقیمانده در هر غربال را به دقت وزن میکنند. در این روش هر غربال دارای قطر معینی است و دانههای باقیمانده در سطح هر غربال قطر بیشتری از غربال دارد ولی کوچکتر از قطر غربال بالایی میباشد و بدین طریق قطر دانهها محاسبه میگردد.
مقاطع میکروسکوپی
در این روش برای اندازه گیری دانهها از مقاطع میکروسکوپی استفاده میکنند. اندازههای بدست آمده در این روش برای محاسبات آماری مفید نمیباشند. زیرا با گرفتن مقطع از سنگ در جهات مختلف دانهها ، اندازههای متفاوتی بدست خواهد آمد.
اندازه گیری قطر ذرات در حد سیلیت و رس
چون ذرات کوچک رس و سیلت دارای نیروی چسبندگی زیادی هستند و به هم میچسبند لذا نمیتوان برای این ذرات از غربال استفاده کرد. برای اندازه گیری قطر این ذرات لازم است، ابتدا مواد آلی موجود در آن را نیز بوسیله اسید کلریدیک رقیق حل کرده و از محیط خارج میکنند. پس از انجام مراحل فوق برای کاهش میزان چسبندگی بین ذرات از مواد معلق کننده استفاده کرده این مواد را به مخلوط آب و رسوب اضافه میکنند. سپس بر اساس سرعت سقوط ذره (با استفاده از قانون استوکس) اندازه ذرات را محاسبه میکنیم.
نظرات شما عزیزان: